Από κλινική άποψη διακρίνονται σε μικρές άφθες, που δεν ξεπερνούν τα 10 χιλιοστά (συνήθης διάμετρος 1-2 χιλιοστά), σε μεγάλες άφθες, με διάμετρο που ξεπερνά τα 10 χιλιοστά και μπορεί να φτάσει τα 2-3 εκατοστά και σε ερπητοφόρα έλκη, που είναι συστάδα πολλαπλών μικρών αφθών, συγκεντρωμένων στην ίδια περιοχή του εσωτερικού του στόματος. Ακόμα πιο σπάνια είναι τα ερπητοειδή έλκη, το όνομα των οποίων οφείλεται στο ότι μοιάζουν με τις βλάβες του έρπητα, δηλαδή πολλές μικρές πληγές που προκαλούν πόνο.

Οι άφθες είναι γνωστές από την εποχή του Ιπποκράτη αλλά η αιτιολογία τους δεν έχει γίνει ποτέ απόλυτα σαφής. H επικρατέστερη υπόθεση είναι ότι πρόκειται για μια αυτοάνοση κατάσταση. Εκείνο που γνωρίζουμε αρκετά καλά είναι οι εκλυτικοί παράγοντες της εμφάνισης των αφθών, οι οποίοι είναι πάρα πολλοί και περιλαμβάνουν :

• γενετικούς παράγοντες (Κάποια άτομα έχουν
  • κληρονομική προδιάθεση να αναπτύσσουν άφθες).
  • Στρες, τόσο σε φυσικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο
  • Τραυματισμούς μέσα στο στόμα (π.χ. οδοντιατρικές ενέσεις, εργώδεις διαδικασίες και χειρισμοί)
  • Ορμονικές αλλαγές (π.χ. όπως αυτές που συμβαίνουν στη διάρκεια της έμμηνης ρύσης)
  • Λοιμώξεις από ιούς ή βακτήρια
  • Αλλεργίες σε τρόφιμα και φάρμακα

  Τι γίνεται όταν οι άφθες υποτροπιάζουν συχνά;

  Αν η υποτροπή είναι ένα συχνό φαινόμενο, δεν θα πρέπει να το παραβλέψετε. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι άφθες μπορεί να αποτελούν εκδήλωση ελλείψεων βιταμινών του συμπλέγματος Β, ελλείψεων σιδήρου και / ή φυλλικού οξέος.

  Επίσης, οι υποτροπιάζουσες άφθες μπορεί να αποτελούν συνοδό σύμπτωμα άλλων συστηματικών νοσημάτων. Σε αυτά τα νοσήματα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων το σύνδρομο Αδαμαντιάδη – Bechet (στο οποίο κλασικές εκδηλώσεις από τους βλεννογόνους είναι οι άφθες στο στόμα και τα έλκη των γεννητικών οργάνων), καθώς και ορισμένα νοσήματα του γαστρεντερικού, όπως η ελκώδη κολίτιδα και η νόσος του Chron.

  Αν λοιπόν οι άφθες εμφανίζονται με ανησυχητική συχνότητα, καλό είναι να απευθυνθείτε σε έναν στοματολόγο για να διενεργηθεί διεξοδικός έλεγχος για τον αποκλεισμό ή τον εντοπισμό υποκείμενου συστηματικού νοσήματος αλλά και ν’αποφασιστει η σωστή θεραπείας για το συστηματικό νόσημα.

  Τι περιλαμβάνει η θεραπεία

  Οι άφθες είναι καλοήθεις, αυτοιάσιμες βλάβες, δηλαδή θα επουλωθούν μόνες τους σε εύλογο χρονικό διάστημα. Όταν μιλάμε λοιπόν για «θεραπεία» των αφθών, ουσιαστικά στοχεύουμε αφενός στην επιτάχυνση επούλωσής τους και αφετέρου στη μείωση του πόνου που προκαλούν.

  Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει σκευάσματα τοπικής δράσης σε μορφή στοματικού διαλύματος, spray ή gel –ή- και να περιλαμβάνει σκευάσματα συστηματικής δράσης χορηγούμενα από το στόμα, όπως είναι τα κορτικοστεροειδή, τα αντιφλεγμονώδη και τα αντιμικροβιακά. Θεαματικά αποτελέσματα μπορεί να έχει η εφαρμογή laser στην περιοχή.

  Σε κάθε περίπτωση, η θεραπεία θα εξαρτηθεί από τη συχνότητα των υποτροπών και τον αριθμό των βλαβών.